De experts op de klassiekerafdeling van Volkswagen Bedrijfswagens hebben opnieuw een historisch Bulli-juweeltje ontdekt. Na de spectaculaire Half-Track Fox, een Bulli omgebouwd voor offroad-gebruik met vier assen en rupsbanden aan de achterkant, heeft de afdeling nu haar nieuwste vondst onthuld: de spoorweg-Bulli uit 1955, ook wel bekend als de ‘Klv-20’.
En als we spoorbus zeggen, hebben we het niet over een vervangende busdienst. Nee, in feite is dit een Volkswagen T1 die écht over het treinspoor rijdt. De Klv-20 is de wonderbaarlijke mix van een trein en een Volkswagen-bus. Volkswagen Bedrijfswagens gaat dit unieke voertuig presenteren tijdens het eerste 'Bulli & Coffee' evenement in Hannover op 2 juni 2024, ter gelegenheid van de Internationale Volkswagen Bus Dag.
Een zeldzaam stukje geschiedenis
Het verhaal achter de spoorbus-Bulli begint in 1954. De Deutsche Bundesbahn (Duitse Spoorwegen) stond voor de uitdaging om nieuwe compacte dienstvoertuigen aan te schaffen voor haar spoorwegen. In plaats van een compleet nieuw voertuig te ontwikkelen, combineerden ze de veelzijdige Volkswagen Transporter met een spoorchassis. Twee bedrijven kregen de opdracht om dit compacte voertuig met verbrandingsmotor, dat de aanduiding Klv-20 kreeg, te produceren. Binnen een jaar bouwden de bedrijven Martin Beilhack (Rosenheim) en Waggon- und Maschinenbau GmbH Donauwörth elk 15 eenheden om voor gebruik op het spoor.
Het voertuig dat nu deel uitmaakt van de oldtimercollectie van Volkswagen Bedrijfswagens, werd geproduceerd door Beilhack. De spoorweg-Bulli’s werden voornamelijk ingezet bij spoorweg- en seinonderhoudsdepots om inspectie- en reparatieritten te maken en bleven geruime tijd in dienst: pas in de jaren ‘70 werden ze grotendeels uitgefaseerd. Vandaag-de-dag zijn er nog maar een handjevol van deze voertuigen die in zo’n goede, rijdende staat verkeren als de Klv-20 van Volkswagen Bedrijfswagens, die voertuignummer 20-5011 draagt.
Veelzijdigheid ten top
De Klv-20 bestaat in wezen uit drie componenten: de carrosserie van een T1 gesloten bestelwagen, een standaard 21 kW/28 pk viercilinder boxermotor en een spoorchassis dat is voorzien van een hydraulisch hef-/draaimechanisme. Hierdoor kon de Klv-20 van binnenuit door één persoon worden opgetild, omgedraaid en weer op de rails worden gezet, in plaats van in de achteruitversnelling terug te moeten rijden naar het beginpunt. Daarmee kon het compacte railvoertuig dus zeer flexibel worden ingezet. Om ervoor te zorgen dat de spoorweg-Bulli voldeed aan de voorschriften voor hulpspoorvoertuigen, werden de lichten aan de voor- en achterkant verwijderd en werden de uitsparingen afgedekt met metalen panelen.
De voor spoorvoertuigen geldende standaardverlichting werd vervolgens op nieuwe plaatsen aangebracht: twee witte lampen aan de voorkant en één rode lamp aan de achterkant. De wielen zijn van staal en hebben elk een diameter van 550 mm. Tussen de velg en de wielkern zijn rubberen elementen aangebracht volgens het systeem van de 'Bochumer Verein', waardoor het geluid van het voertuig zeer effectief wordt gedempt. Leuk detail: de spoorweg-Bulli’s konden ook worden uitgerust met gewone wielen!
In het spoor van de 20-511
De Klv-20 die Volkswagen Bedrijfswagens heeft aangekocht, begon zijn carrière in het spoorwegdepot in Plattling/Beieren en werd later gebruikt in het seinonderhoudsdepot in Plattling. Na buiten dienst te zijn gesteld in de jaren ‘70 vond de ‘20-511’ een nieuw thuis in de Pfalz in het zuidwesten van Duitsland. In 1988 werd hij aangekocht door een spoorwegverzamelaar in de deelstaat Hessen. De spoorweg-Bulli maakt nu deel uit van de klassieke voertuigcollectie van Volkswagen Bedrijfswagens in Hannover. Tobias Twele, klassieker-expert van Volkswagen Bedrijfswagens Oldtimer, beschrijft de eerste reis die de bus over rails mocht maken: “Het was een ontroerende ervaring voor ons team om de Klv-20 in gebruik te nemen. In totaal legden we op deze eerste reis meer dan 32 kilometer af over het spoor, waarvan vijf kilometer door tunnels, en we klommen 154 meter. We hebben het indrukwekkende 244 meter lange Lengenfeld Viaduct talloze keren overgestoken.”
Internationale Volkswagen Bus Dag
Iedereen die de Klv-20 met nummer 20-511 in het echt wil zien, samen met alle andere unieke bussen uit de collectie van Volkswagen Bedrijfswagens, krijgt de kans om dat op 2 juni 2024 in Hannover te doen. Daar wordt ter gelegenheid van de 2e Internationale Volkswagen Bus Dag een heuse ‘Bulli & Coffee’-bijeenkomst gehouden voor alle fans van de Volkswagen-bus. Het cars-and-coffee-evenement vindt van 09:00 - 12:00 uur plaats op de parkeerplaats bij het klantencentrum van Volkswagen Bedrijfswagens in Hannover.